3 yaş çocuklarında gelişim özellikleri

12 Aralık 2020

3 yaşına adım atmak, yeni bir döneme adım atmaktır. Bebeklik döneminden okul öncesi dönemine adım atan çocuklarda pek çok gelişimi görmeyi biz de merakla beklemeye başlarız. Ancak her çocuğun gelişimi farklı olduğundan, çocukların tüm alanlarda okul öncesi becerilerini hemen kazanması gerçekçeki bir beklenti olamaz.

3 yaşındaki çocuklarda becerilerin tipik olarak nasıl geliştiğine dair bir fikir edinmek için tablodaki gelişimsel adımlara göz atabilir, ailecek de vakit geçirebileceğiniz keyifli oyunlarla bu sürece destek olabilirsiniz.

Gelişim Alanı	Gelişim Göstergeleri	Oyunla Gelişim Önerileri
İnce motor gelişimi	- Dokuz küçük bloktan kule inşa eder - Çember, kare, üçgen gibi çizimleri kopyalar - Oyun hamuruyla top, yılan, kurabiye gibi şekiller yapar - Objeleri sabitlemek/dengelemek için baskın olmayan elini kullanır	- Birkaç spaghetti, çeşit çeşit ipler ve rengarenk pipetlerle saatlerce sürecek bir eğlence! İsterseniz play doh hamurları, isterseniz evde kendi yaptığınız hamurla birlikte çeşitli dekorasyon malzemelerini çocuklarınızla paylaşın, sonrasında yarattığı harikalar üzerine birlikte sohbet edin. - Boyama kitabı, renkli kalem ve boş beyaz sayfalar ince motor gelişimini destekleyecek diğer eğlenceli aktiviteler arasında. - Maşa kullanmak ince kas gelişimini desteklemede çok faydalıdır. Mutfak gereçleriyle oynamayı çok seven minikler için de mutlu bir deneyim olacak. Küçük oyun bloklarından kuleler inşa ederken neden bir maşa ile oyuna heyecan katmasın?
Kaba motor gelişimi	- Tek ayak üzerinde dengede durmaya çalışır - Kollarını ve bacaklarını birlikte hareket ettirir (kolları kaldırma gibi) - Merdivenlere, ağaca tırmanmaya tırmanmaya başlar - Üç tekerlekli bisiklet pedalı çevirir - Ayaklarını değiştirerek merdivenlerden inmeye ve çıkmaya başlar - İki ayağıyla birlikte atlayabilir - Parmak uçlarında yürüyebilir	- Çift taraflı bir bandın eve getireceği neşe paha biçilemez olabiliyor. Belirli çizgiler üzerinde yürüme, evde sek sek alanı kurma, hatta kurallarını kendi yazdığınız basit top oyunlarında saha olma gibi pek çok eğlenceli amaca hizmet ediyor. - Fiziksel aktivitenin kaba motor, bilişsel ve sosyal becerileri geliştirirken, özgüven artışına da önemli katkı sağladığına inanan, Danimarka merkezli oyuncak markası Gonge, birbirinden eğlenceli aktif oyun setleri tasarlıyor. Gonge setleri ile çocuğunuzun kaba motor gelişimini destekleyebilirsiniz.
Sosyal ve duygusal gelişim	- Duyguları hakkında konuşmaya başlar - Mutluluk, üzüntü, öfke, sıkılma gibi farklı duyguları sergiler - Tanıdıklarına yakınlık gösterir - Yanlış olduğunu bildiği işleri yaparken yakalandığında utanır - Oyunlarda, aktivitelerde sırasını bekler - Bir grupta 2 veya 3 çocukla oynar - Oyun temaları kişisel deneyimin ötesine geçer	- Çocuklar hayatı oyun yolu ile öğrenirler ve oyunlarında kurguladıkları hikayeler doğrultusunda hayatın bir provasını yaparlar. Hem kendini ifadede güçlenen, hem de kendi hayat deneyimlerinin ötesinde kurgular kurabilmeye başlayan 3 yaş çocukları ile kurgu oyunlarının derinlerine inebilirsiniz. moritoys oyun programının da parçası olan manav ve kale seti gibi oyuncaklar bu süreçte destekleyici olacaktır. - Temel davranış kurallarını öğrenmesi adına grup içerisinde oynanan oyunların önem kazandığı 3 yaş döneminde, 2-3 kişilik grup oyunları, ya da paylaşımı öğrenmesini teşvik eden çok parçalı oyunlar (Lego gibi) önemli değerleri erken yaşta aşılamak adına önemlidir.
Özyönetim becerileri	- Yardımsız yemek yemeye başlar - Düğmeleri ilikler, fermuar çeker - Havaya uygun kıyafet belirleyebilir - Ayakkabılarını giyebilir - Ebeveyn gözetiminde duşta kendini temizleyebilir - Peçete kullanarak elini ağzını temizleyebilir - Masayı kurmaya ve toplamaya yardım edebilir - 1 saate kadar tek başına oynayabilir - Basit sorumluluklar üstlenebilir	- Sıcak Soğuk - Evin herhangi bir yerine bir obje saklayın ve çocuğunuzdan bulmasını isteyin. Bu süreçte çocuğunuza objeye yaklaştığında "sıcak" uzaklaştığında "soğuk" diyerek destek olun. 🙂 - Eşleme, sıralama ve gruplama oyunları hem birkaç farklı içeriği akılda tutma, hem odaklanma, hem de kurallara uymayı aynı anda tetikleyerek çok yönlü gelişimi destekler. Örneğin basit bir hafıza oyunundaki bir seferde sadece iki kartı çevirme kuralı dahi sabırsız 3 yaş çocuğu için uyması zor bir kuraldır. Basit kurallı bu ve bu tip eşleme, karşılaştırma oyunları 3 yaş için idealdir.
Dil ve iletişim becerileri	- Yaklaşık 100 kelimelik haznesi vardır - 5-6 kelimelik cümleler kurar - r, j, s gibi harflerin telaffuzunda zorlanabilir - 3 yönergeli talimatları anlar: "Kediyi, köpeği ve kuşu göster" gibi - Komplike cümleleri anlamaya başlar - Geçmiş olaylar hakkında konuşmaya başlar - Önünde, arkasında gibi pozisyon bildiren kelimeleri kullanır - Kısa, uzun gibi sıfatları kullanır - Ne, neden, ne zaman ve nasıl sorularını anlar	- "Ne görüyorsun" oyunu her an oynanabilme özelliğiyle bir kurtarıcı olmasının yanı sıra tam bir dil gelişim makinası! Bulunduğunuz yerde bir obje belirleyerek birbirinize sorduğunuz sorularla bu objeyi bulmaya çalışın. - "Ne görüyorsun oyununa biraz renk katmak isterseniz de oyuncak bir dürbün, ya da kendi geliştirdiğiniz DIY teleskop ile de görüyorsun oyunu oynayabilirsiniz. - Çocukların yaşına uygun kitaplarla diyaloğa dayalı okuma, her yaşta dil gelişimini desteklemenin bir numaralı yolu.
Bilişsel gelişim	- Çok meraklıdır - Temel renkleri tanır - Aynı ve farklı konseptini anlayabilir - Boyutları karşılaştırmaya başlar - 3 yönergeli talimatları uygular - 5'e kadar sayabilir - Zamanı anlamlandırabilir (sabah, öğlen akşam gibi) - Yaşına uygun yapbozları tamamlar - Objeleri renklerine, şekillerine göre gruplar - Dikkat süresi yaklaşık 3- 4 dakikadır.	- Bire bir eşleştirme, gözlem yapma ve problem çözme öğeleri barındıran basit mantık oyunları ve puzzlelar çocukların bilişsel gelişimini ve matematiksel becerilerini destekler. - Erken çocukluk döneminde üç boyut algısı oldukça zor kavranan bir konsepttir. Çocuklar ne kadar erken yaşta iki boyuttan üç boyuta geçişin mantığını kavrarsa boyut ve derinlik algıları da o kadar hızlı gelişir. Bu nedenle çocukları 3 boyutlu düşünmeye teşvik eden yapı oyuncaklarıyla tanıştırmak için 3 yaş ideal bir zamandır. Dado Cubes ve Magformers setleri bu amaca yönelik önerebileceğimiz 2 farklı seçenek.