GELİŞİME KATKISI
Öğrenmenin en kalıcı ve etkili yollarından biri hareket ederek öğrenmektir. Büyük kas becerilerini geliştirirken bilişsel gelişime de katkı sağlar. Özellikle denge-koordinasyon ve dokunma temelli oyun ve oyuncaklar sayesinde çocuklar konsantrasyon, odaklanma, görsel algı ve problem çözme gibi gelişim becerilerini güçlendirmiş olurlar. Taktil Diskler, çocukların hem el hem de ayaklarını kullanarak dokunma duyusunu çalıştıran, bir yandan da duyu ifadelerini sözel olarak açıklama becerilerini geliştiren bir oyundur. Bireysel veya grup halinde fiziksel ve duyusal egzersizler yapabilir, beden koordinasyonlarını ve denge duyularını geliştirebilirler. Geri geri yürüyerek ya da gözleri kapalı hareket ederek görsel uyaranları azaltıp dokunsal girdi kullanımını arttırabilir; denge ve odaklanma gibi algıları aynı anda sınayabilirler.
Özyönetim Becerileri:
Büyük kas gelişimi: Farklı renk ve dokudaki taktil diskler ile yapılan fiziksel egzersizler sayesinde denge duyuları gelişir.
İnce motor gelişimi: Diskleri dizme, yerleştirme, eliyle kavrama, dokunma gibi ince kas becerileri sergiler, el-göz koordinasyonu desteklenir.
Yer bilinci: Taktil disklerin birbirine göre konumlarını belirleyerek istasyon oluşturur ve küçük disklerle büyük olanları eşleştirecek şekilde konum alır.
Araştırma Becerileri:
Gözlem yapma: Taktil disklerin yüzey farklılıklarını el ve ayakları yoluyla gözlemler ve duyularını kullanır.
Planlama: Hedefine ulaşmak için hareket tarzı geliştirir, ana hatları düşünür, planlar ve yollar geliştirir.
Nasıl oynanır?
En az 2 kişiyle oynanması önerilir.
Bu oyuna başlamadan önce oyuncular gözleri açık şekilde hem küçük hem de büyük disklerin dokularını elleri ve ayaklarıyla keşfetmelidir. Ardından aynı dokudaki küçük ve büyük diskleri eşleştirerek oyuna hazırlanmalıdır. Çıplak ayaklarla oynanır. Parmakları, topukları, avuç içi ve parmakları ile dokuları hissetmeye çalışmalıdır.
5 adet büyük disk birbirlerine yakın konum alacak şekilde yere yerleştirilir. 5 adet küçük disk de bez poşete koyulur.
Oyuncunun gözü bağlanır ve poşetten bir adet disk çekmesi istenir. Elleriyle hissettikleri bu diskin dokusunu, 5 farklı büyük disk arasından, ayakları ile dokunacak şekilde bulmaya çalışırlar. (Bu süreçte oyuncunun dengesini sağlayabilmesi için elini tutup yol göstermeniz gerekebilir.)
Eğer oyuncu elinde tuttuğu dokunun aynısı olan diski bulduğunu düşünürse, elindeki küçük diski yerdeki büyük diskin yanına koyar. 5 diskin eşleşmesi de bittikten sonra, oyuncu gözlerini açar ve eşleşmelerin doğruluğunu kontrol eder.
Alternatif oynama şekli 1: Duyuları sözel ifade etme
Oyuncu gözleri kapalı iken poşetin içinden sırayla birer küçük disk çeker. Gözünü açmadan bu şekli tahmin etmeye çalışır.
Tahminini sözel olarak ifade etmesi beklenir (yuvarlaklar var, çizgili olan disk ya da yüzeyi tırtıklı gibi). Hafızasını sınamak isteyenler için, hangi renkteki disk olduğu da sorulabilir. Disklerin dokularını, elleriyle ve ayaklarıyla hissederken, duyu ifadelerini sözel olarak açıklamaları dil becerisine katkı sağlayacaktır.
Alternatif oynama şekli 2: İstasyon kurma
Gonge taktil disklerlerle onlarca farklı kombinasyonda istasyon kurmak mümkün.
İstasyonları diskler daire, zig zag ya da düz duracak şekilde kurabilirsiniz.
Amaç; yere değmeden diskten diske adım almak, diskler arasından sıçramak ya da elden ele yerdeki diskleri geçirmek olabilir. Kurgu tamamen çocuğunuza ve size kalmış.
Her istasyonun bir de hikayesi olacaktır elbet.
Örneğin; Art arda dizilen diskleri azgın sulardan aşınmış nehir taşları olarak düşünün. Dengeli yürümelisiniz! ‘Aman nehre düşmeyin! Her yanda timsahlar var! Kaçma vakti!’.
Ya da; Büyük diskleri, 1 disk + boşluk + 1 disk daha ... şeklinde dizebilir. Aralardan sıçrama istasyonu kurabilirsiniz. “Aman dikkat! Bunlar nehir taşı değil, volkan taşları!.
